Lubliniec - Ocalić od zapomnienia

Szolka tyju

Autor tekstu: Georg Thomas Janus
 
Witomy wos przociele naszyj godki, dzisiej wziono mje na tymat ło SZOLCE Tyju, a dyć "Szolka tyju na byfyju we antryju". Stary śloński szpruch kożdy go łod kejsik poradzi, a zno na spamjyńć pra. Tsza go sam spomńieć aji we ta debata wkludzić. Nojlepszo Szolka tyju poduk mojego mniymanio, bouła u moji omy Gryjty na łonach. Przod my tyn tyj zaporzali po turecku, mjeli my tako tyjkanka, czajniczek, dzbonecek ku niymu należoł śe deklik. Tyn deklicek kiery egzagt pasowoł na wjyrch kanki, mjoł kulowaty gryfek ze cypelkym na wjyrchu kiery śe szkloł łod tego stale macanio na glanc, bo kożdy mjoł manio za niego chytać. Zaś mioł jedyn feler, mje łon niy sztyrowoł, bouł ciutka szpetny mjoł maka, kanta deklika bouła uscyrbjono łona niy mjała nic do gotki, deklik bouł przidatny yjno rzadno zhaharzona pizniynto kanta mjoł. Wjerza kierymus na zola kejsik śleciouł. Ja tyn tyj bouł kejś yino corny indyjski we śtyrokańciatyj biksie, abo ze tytki. Suło śe tyla do tyjkanki, dzbonecka rajn, coby stykło. Wjerza wjynksze ćwjerć kany tyju my suli, jakech śe sam niy hahnoł. Teroski na tyn nasuty tyj gichłech wrawo, wrzonco woda ftoroch ekstra we srogym czajniku abo gorcku zawarzouł as bulgotaula. Zalołech do tszićwjyrci kany aji niykej fol, lepi yino tszićwjyrci nasuc bo pyncniouł, deklik nawjyrch my nakłodali. Na blasze mjoł swoj plac stoł na skraju pjeca, dycko tsza bouło trocha dockać, bo zowdy musioł śe tyn tyj dostoć, mjoł cas nikt go niy goniył. Wiela casu na tyj blasze stoł, wom genau niy powjym, wjerza ze pjytnoście minut na zicher tela co potszebowoł. Po łodstoniu mjelimy we kanie tako blank corny zoc - godalimy na to asyncyjo. Ja a co teros? Esyncjo wlywało sie do szolki abo szklonki podug, a wedle zachcionio, niyzawiela mały szus na spodek szolki. Reszta śe uwarzonom gorkom wodom zalywało, co niyftory wciep se dwie łyżecki cukru abo mjodu i szajbecka ukronyj cytryny - kejfto mioł, bo przod cytryna bouła luksusym, abo dowali śe szus mlyka ku tyju, toś miouł bawarka tys gymbowala. Kożdy śe rzondziył joko lubjoł maszkycić. Jo dycko lubja se zaloć yino tyn corny tyj, a mom tako fajniśćie gryfno srogo szolka ze gryfnym hynklym, moja dziołcha, moja cera mi ja szynkła, pośla wom kejś fotka. Lubja tys tyn tyj ze zielo, np. pfeferminzki, mjynty, kamelek itp. Jech rod kej go wygrzdulom. Wjycie przod za bajtla cukrowołech moj tyj, sułech dwie łyżecki aji niykej sie szajbka cytryny znodła, toch ja tys w tyju tonkoł, mocouł. Terach bouł s psoma na śpacerku, a teroski szlukom se, ze moji szykownyj SZOLKI tyj. No ja casy som inksze, jo pija moj tyj inacyj bez grama cukru. Pojakymu spyto ftory, a potakymu cobych tyn tyj na tyj smakowoł a niy yino na cuker. Mje egal niych śe kożdy go zrychtuja jako mu pasuje.  Elegancko zrychtowany tyj hoby niebo we gymbje, jo wom padom. Ftory abo kery sie rod degustuje, tyn se tyju pofolguje ..pra. Schale“ versteht man im Ober - und Mitteldeutschen umgangsprachlich auch als eine „Tasse“ (dafür auch „Schälchen“). Fotetycznie godo śe po niymiecku "SZALE" co fest je zbliżone do naszyj SZOLKA, ich sam przełonacył na polski  "Głymboko mało miska" po polsku. Ale dejcie se pozur tuos to je dwojako rozumiane we potocznym jynzyku gorno - aji środkowoniymieckim jako "kubek"(a tys jako mało miska głymboko). Ja dyć jus zaś nasze pjyrwy ze ślonscyli na SZOLKA i ńych se SZOLKOM łostanie pra.. to je moja teza, analizowołech podug fonetyki wymowy i pochodzynio.